بخشی از کتاب:

مباحث تربيتى يكى از بنيادى ترين مباحث علوم انسانى، و يكى از ارزنده ترين مباحث اجتماعى، سياسى است، كه با بسيارى از مباحث ديگر رشته هاى علوم ضرورى، ارتباط تنگاتنگ دارد، و در اخلاق و سازندگى، خود سازى و جامعه سازى، گاهى به عنوان پايه هاى اساسى، و زمانى به عنوان نتيجه و ره آوردها، اين قبيل از مباحث ارزشمند انسانى، اجتماعى مورد ارزيابى قرار مى گيرد.

و بديهى است كه؛ سعادت فرد و جامعه، تكامل و ترقى انسان ها و خانواده ها، پيشرفت يا عقب ماندگى جوامع بشرى، سلامت جسم و جان بشريت تشنه آزادى، همه و همه به (مباحث تربيتى) و (مسئله تربيت) مربوط مى شود.

اگر انسانها، مباحث تربيتى را به درستى بشناسند، و هدفدارى آن را بدانند، و با روش هاى صحيح تربيت آشنائى پيدا كنند، و سپس خود را و خانواده خود را و جامعه خود را تربيت كنند، اصلاح نمايند و به سوى خوبى ها و ارزشهاى اخلاقى سوق دهند، همواره به سوى تكامل و ترقّى و استقلال در حركتند و عقب ماندگى و شكست و ذلّت و خوارى و مفاسد اخلاقى و اجتماعى دامنگيرشان نخواهد شد كه از نظر قرآن كريم و نهج البلاغه، هدف اساسى همه انبياء و پيامبران الهى تحقق اين آرمان ارزنده الهى، بشرى است.

و مى دانيم كه: مكتب اسلام كاملترين مكتب تربيتى است، و دستورات و قواعد و روشهاى تربيتى آن از چشمه سار هميشه جارى وحى الهى گرفته شده و با رهنمودهاى مداوم امامان معصوم (عليهم السلام) در تئورى و عمل لباس حقيقت پوشيده است، همه شرق شناسان و موّرخان غربى و شرقى اعتراف دارند كه رسول گرامى اسلام و امامان راستين تشيّع، از عرب عقب مانده جاهلى آلوده دامن، دانشمندان و پرهيزگاران و نام آوران بى نظيرى ساخته اند.

و انقلاب فكرى، علمى، سياسى، اخلاقى، نظامى، بهداشتى شگفتى آورى را با دست همان مردم عقب مانده تحقق بخشيدند كه همه متفكران گذشته و حال را در تعجب و حيرت نگه داشتند.

كه مى پرسند:

– راستى دل ها و مغزهاى خفته عرب جاهلى چگونه بيدار شد؟

رسول خدا با كدام روش هاى تربيتى دست به انقلاب علمى، تربيتى زد؟

و مى دانيم كه نهج البلاغه بهترين و گوياترين زبان قرآن و تبيين كننده مباحث تربيتى اسلام است.

پس بايدگوش جان به كلمات حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) بسپاريم و در اين سير كوتاه، مباحث تربيتى نهج البلاغه را به درستى مورد مطالعه و ارزيابى قرار دهيم، تا ره توشه ارزشمندى براى خودسازى و باز پرورى جامعه مان باشد.

حال از نهج البلاغه مى پرسيم:

– آيا تربيت ممكن است؟

– آيا موانع تربيت را مى شود از ميان برداشت؟

– و روش هاى تربيتى كدامند؟

– و چگونه بايد فرد و جامعه را تربيت نمود؟